Wojewódzki konkurs przedmiotowy z biologii

• • • Zakres treści i umiejętności na I etap Wojewódzkiego Konkursu Przedmiotowego z Biologii

    • Zakres umiejętności

      Uczeń:

      • wyjaśnia zjawiska i procesy biologiczne zachodzące w organizmach roślinnych i zwierzęcych,
      • opisuje, porządkuje i rozpoznaje organizmy roślinne i zwierzęce,
      • opisuje i rozpoznaje tkanki,
      • określa problem badawczy, formułuje hipotezy, planuje i przeprowadza oraz dokumentuje
      • obserwacje i proste doświadczenia biologiczne,
      • określa warunki doświadczenia, rozróżnia próbę kontrolną i badawczą,
      • analizuje wyniki doświadczenia lub obserwacji i formułuje wnioski,
      • wykorzystuje różnorodne źródła i metody pozyskiwania informacji,
      • odczytuje, analizuje, interpretuje i przetwarza informacje tekstowe, graficzne i liczbowe,
      • posługuje się podstawową terminologią biologiczną,
      • interpretuje informacje i wyjaśnia zależności przyczynowo-skutkowe między zjawiskami,
      • formułuje wnioski,
      • przedstawia opinie i argumenty związane z zagadnieniami biologicznymi.

      Zakres treści

      1. Organizm i chemizm życia:

      a) hierarchiczna organizacja budowy organizmów;

      b) rozpoznawanie na podstawie rysunku, schematu, zdjęcia lub opisu elementów budowy komórki (błona komórkowa, cytoplazma, jądro komórkowe, chloroplast, mitochondrium, wakuola, ściana komórkowa) i określanie ich funkcji;

      c) charakterystyczne cechy budowy komórki bakterii, roślin i zwierząt oraz rozpoznawanie tych typów komórek na schemacie, zdjęciu lub na podstawie opisu;

      d) fotosynteza - substraty, produkty i warunki przebiegu procesu oraz wpływ wybranych czynników na intensywność procesu fotosyntezy;

      e) oddychanie tlenowe i fermentacja jako sposoby wytwarzania energii potrzebnej do życia (substraty, produkty i warunki przebiegu procesów);

      f) czynności życiowe organizmów żywych.

      2.Różnorodność życia:

      a) zasady systemu klasyfikacji biologicznej;

      b) charakterystyczne cechy organizmów, które pozwalają przyporządkować je do odpowiednich królestw;

      c) wirusy jako bezkomórkowe formy materii;

      d) drogi rozprzestrzeniania się i zasady profilaktyki chorób wirusowych (grypa, ospa, różyczka, świnka, odra, AIDS);

      e) bakterie – występowanie, budowa, czynności życiowe;

      f) drogi rozprzestrzeniania się i zasady profilaktyki chorób bakteryjnych (gruźlica, borelioza, tężec, salmonelloza);

      g) grzyby – występowanie, charakterystyczne cechy budowy, różnorodność budowy, czynności życiowe (odżywianie, oddychanie), znaczenie w przyrodzie i dla człowieka.

      3. Różnorodność i jedność roślin:

      a) charakterystyczne cechy budowy zewnętrznej mchów, paprociowych, roślin nagonasiennych, roślin okrytonasiennych;

      b) przyporządkowanie rośliny przedstawionej na rysunku lub zdjęciu do określonej grupy roślin (mchy, paprociowe);

      c) rozpoznawanie przedstawicieli rodzimych drzew nagonasiennych i liściastych na podstawie rysunku, zdjęcia lub opisu;

      d) znaczenie mchów i paprociowych w przyrodzie;

      e) znaczenie roślin okrytonasiennych w przyrodzie i dla człowieka;

      f) budowa i funkcja kwiatu roślin okrytonasiennych;

      g) sposoby rozprzestrzeniania się nasion;

      h) wpływ temperatury, dostępu tlenu, światła, wody na proces kiełkowania nasion roślin okrytonasiennych.